Παγκόσμια ανησυχία για νέα πανδημικά κύματα κορονοϊού έχει προκαλέσει η υποπαραλλαγή ΧΒΒ.1.5 καθώς καταγράφεται ραγδαία εξάπλωση στις ΗΠΑ ενώ έχει εμφανιστεί και σε αρκετές ακόμη χώρες. Το κύριο χαρακτηριστικό της είναι ότι είναι πιο μεταδοτική από τα υπόλοιπα στελέχη που επικρατούν ανά τον κόσμο, ενώ υπάρχουν ενδείξεις αυξημένης διαφυγής από τα αντισώματα που προσφέρει ο εμβολιασμός και η φυσική νόσος, καθώς και από τα μονοκλωνικά αντισώματα που χορηγούνται ως θεραπείες.
Για τους τρεις αυτούς λόγους έχει προκληθεί συναγερμός σε όλο τον κόσμο και οι επιστήμονες βάζουν στο μικροσκόπιο όλα τα δεδομένα ώστε να μπορέσουν να ανακόψουν πιθανά πανδημικά κύματα. Σύμφωνα με τα δεδομένα των αμερικανικών Κέντρων Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, το XBB.1.5 (γνωστό ανεπίσημα ως «Kraken», όπως το μυθικό θαλάσσιο τέρας της Νορβηγίας) αντιστοιχούσε στις 31 Δεκεμβρίου σε πάνω από το 40% των κρουσμάτων Covid-19 στις ΗΠΑ, από μόλις 1% έναν μήνα νωρίτερα.
Η προειδοποίηση του ΠΟΥ
Η δήλωση πάντως που έκανε χθες η Μαρία Βαν Κερκόβε, τεχνική επικεφαλής του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας για την Covid-19 προκαλεί ανησυχία. «Πρόκειται για την πιο μεταδοτική υποπαραλλαγή που έχει ανιχνευθεί ως σήμερα» τόνισε χαρακτηριστικά σε συνέντευξη Τύπου στη Γενεύη. «Ο λόγος είναι οι μεταλλάξεις που φέρει αυτή η υποπαραλλαγή της Όμικρον, οι οποίες επιτρέπουν στον ιό να προσδένεται και να αναπαράγεται πιο εύκολα στο κύτταρο» εξήγησε. Σημειώνεται ότι το ΧΒΒ.1.5 έχει ανιχνευθεί σε 29 χώρες αλλά πιθανώς κυκλοφορεί σε περισσότερες, δεδομένου ότι η γονιδιωματική επιτήρηση της επιδημίας έχει ατονήσει το τελευταίο διάστημα, επισήμανε η επιδημιολόγος του ΠΟΥ.
Αυξημένη αντοχή στα εμβόλια
Μια βασική ανησυχία για κάθε νέο στέλεχος του SARS-CoV-2 είναι το κατά πόσο τα εμβόλια και τις θεραπείες διατηρούν την αποτελεσματικότητά τους. Μελέτες για την αποτελεσματικότητα του εμβολιασμού έναντι του XBB.1.5 ακόμα δεν υπάρχουν. Ωστόσο τα διαθέσιμα στοιχεία για άλλα, συγγενικά στελέχη της οικογένειας XBB υποδεικνύουν ότι τα εμβόλια ίσως είναι λιγότερο αποτελεσματικά στη νέα υποπαραλλαγή, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει απαραίτητα ότι δεν προσφέρουν επαρκή προστασία από τη σοβαρή νόσο.
Το νέο στέλεχος μπορεί να έρθει και στην Ελλάδα
Για την εξέλιξη της πανδημίας και ειδικότερα για το στέλεχος ΧΒΒ.1.5 μίλησε ο πρόεδρος του ΕΟΔΥ, Θεοκλής Ζαούτης, τονίζοντας πως «δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι προκαλεί πιο σοβαρή νόσηση ή θνησιμότητα». «Τη μετάλλαξη που κυκλοφορεί στην Αμερική δεν τη βλέπουμε στην Ελλάδα. Πιθανόν να έρθει όπως έχει γίνει με όλες τις άλλες μεταλλάξεις. Είναι μια μετάλλαξη της παραλλαγής της Όμικρον. Οι λοιμώξεις που προέρχονται από αυτές τις μεταλλάξεις δεν έχουν αυξημένη νοσηρότητα, θνησιμότητα που είναι πάρα πολύ σημαντικό», τόνισε και πρόσθεσε:
«Δεν θα τελειώσουμε με τον κορονοϊό. Μπορεί να τελειώσουμε με την πανδημία κάποια στιγμή, αλλά αυτός ο συγκεκριμένος ιός είναι εδώ και θα μείνει μαζί μας και θα κυκλοφορεί όπως κυκλοφορούν και άλλοι αναπνευστικοί ιοί. Πρέπει να ακολουθούμε τα επιδημιολογικά δεδομένα. Φαίνεται πως όλες οι μεταλλάξεις πηγαίνουν προς τις πιο μεταδοτικές αλλά όχι τόσο σοβαρές. Αυτό όμως αναμένεται να το παρακολουθούμε».
Ανησυχητικό το νέο στέλεχος λέει ο Μαγιορκίνης
Από την πλευρά του, ο καθηγητής Υγιεινής και Επιδημιολογίας και μέλος της Επιτροπής του Υπουργείου Υγείας Γκίκας Μαγιορκίνης, μιλώντας στην ΕΡΤ, τόνισε ότι αν θέλουμε να πούμε ότι υπάρχει μια απειλή, είναι η μετάλλαξη. «Είναι η παραλλαγή, η οποία βρίσκεται στις Ηνωμένες Πολιτείες». Σημείωσε επίσης, ότι η συγκεκριμένη έξαρση είναι διαχειρίσιμη. «Έχει συμπέσει με τη χειμερινή έξαρση στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι λιγάκι δύσκολο να ξεκαθαρίσουμε αν οφείλεται στην αύξηση της μεταδοτικότητας λόγω της βαρυχειμωνιάς που είχανε – γιατί είχαν βαρύ χειμώνα στις Ηνωμένες Πολιτείες – οπότε ήταν αναμενόμενο να δουν αυξημένη μεταδοτικότητα του κορονοϊού αυτή τη χρονική περίοδο.
Οπότε είναι δύσκολο να ξεκαθαρίσουμε αν ήταν η βαρυχειμωνιά ή το στέλεχος από μόνο του. Χρειαζόμαστε λίγες εβδομάδες ακόμα. Σε κάθε περίπτωση, όμως, δεν βλέπουμε κάτι δραματικό. Δεν βλέπουμε δηλαδή ούτε καν την έξαρση που είδαμε μέσα στο καλοκαίρι, η οποία ήταν κι αυτή πλήρως διαχειρίσιμη. Θεωρώ ότι προς το παρόν και με τα στοιχεία που έχουμε δεν θα μεταβληθεί η υγειονομική κατάσταση της χώρας για τους επόμενους έναν με δύο μήνες».
