Ξεκίνησε η κατασκευή ενός απίστευτου ουρανοξύστη που θα είναι ο «μεγαλύτερος πύργος του κόσμου» και θα χωράει 20 κτίρια σαν το Empire State. Θα βρίσκεται στην καρδιά της φουτουριστικής πόλης «New Murabba» που σχεδιάζεται για να δώσει ένα νέο πρόσωπο στο κέντρο του Ριάντ, την πρωτεύουσα της Σαουδικής Αραβίας. Η μεγαλοκατασκευή, που ονομάζεται The Mukaab, είναι μια προτεινόμενη κυβική δομή που θα έχει ύψος 396,24 μ. και πλάτος 365,76 μ. όταν ολοκληρωθεί, ενώ θα γίνει η μεγαλύτερη κτιριακή δομή στον κόσμο. Θα προσφέρει όλες τις σύγχρονες πολυτέλειες, όπως εστιατόρια υψηλής γαστρονομίας, καταστήματα λιανικής πώλησης και κατοικίες. Για να πάρει το έργο μια μεγάλη κλίμακα, οι εξωτερικοί τοίχοι του κτιρίου θα είναι εξοπλισμένοι με τεχνολογία εικονικής πραγματικότητας, αντανακλώντας εκπληκτικά τοπία για να απολαμβάνουν οι ντόπιοι. Το εσωτερικό θα διαθέτει τεράστιες ολογραφικές προβολές που θα λειτουργούν με τεχνητή νοημοσύνη (AI) και θα δείχνουν στους θεατές διαφορετικές πραγματικότητες, χρόνους και τόπους.
Ωστόσο, πολλοί έχουν επικρίνει τα σχέδια λόγω της ομοιότητάς τους με την Κάαμπα στη Μέκκα, η οποία θεωρείται ο ιερότερος ναός του Ισλάμ. Τα σχέδια περιλαμβάνουν επίσης έναν στροβιλιζόμενο πύργο για καταστρώματα παρατήρησης και εστιατόρια στον τελευταίο όροφο για να απολαμβάνει ο κόσμος πανοραμική θέα της πόλης. Ο πρίγκιπας διάδοχος του θρόνου της χώρας, Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν, ανακοίνωσε το έργο πέρυσι στο πλαίσιο του φιλόδοξου σαουδαραβικού οράματος 2030. Ωστόσο, ομάδες ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν εκφράσει πολλές ανησυχίες σχετικά με τα τεράστια κατασκευαστικά σχέδια, με φόβους ότι θα γίνει εκμετάλλευση της εργασίας των μεταναστών και ότι πολλοί ντόπιοι θα εκτοπιστούν. Ένα βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα από τις αρχές της Σαουδικής Αραβίας προσφέρει μια ματιά στη λαμπερή πόλη όπου πρόκειται να ανεγερθεί ο πύργος.
Ένας κορυφαίος προορισμός φιλοξενίας
Η σύγχρονη συνοικία θα διαθέτει περισσότερες από 104.000 κατοικίες, 9.000 δωμάτια ξενοδοχείων, πολυτελή καταστήματα λιανικής πώλησης, γραφεία, καθώς και χώρο για δραστηριότητες αναψυχής και κοινοτικές εγκαταστάσεις. Το τολμηρό σχέδιο αναμένεται να προσθέσει 40 δισεκατομμύρια λίρες στο μη πετρελαϊκό ΑΕΠ και να δημιουργήσει 334.000 θέσεις εργασίας. Η New Murabba Development Company εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ότι το έργο είναι εμπνευσμένο από το σύγχρονο αρχιτεκτονικό στυλ του Najdi. Η εταιρεία αναφέρει χαρακτηριστικά: «Επιδιώκει να είναι ο πρώτος εμβυθιστικός προορισμός στον κόσμο, προσφέροντας μια εμπειρία που δημιουργείται από την ψηφιακή και εικονική τεχνολογία με την πιο πρόσφατη ολογραφική». «Θα είναι ένας κορυφαίος προορισμός φιλοξενίας με πληθώρα λιανικών, πολιτιστικών και τουριστικών αξιοθέατων, μαζί με κατοικίες και ξενοδοχειακές μονάδες, εμπορικούς χώρους και εγκαταστάσεις αναψυχής». Το έργο θα βρίσκεται στη διασταύρωση των οδών King Salman και King Khalid στα βορειοδυτικά του Ριάντ.
«Χτισμένο με αίμα Σαουδαράβων»
Πίσω από τις λαμπερές προσόψεις των αναπτύξεων των μεγαλομανών Σαουδαραβών κρύβονται ιστορίες απειλών, αναγκαστικών εξώσεων και αιματοχυσίας. Πολλά έργα έχουν αντιμετωπίσει σφοδρή κριτική για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων – συμπεριλαμβανομένου του εμβληματικού έργου Neom ύψους 400 δισεκατομμυρίων λιρών, όπου φυλές εκδιώχθηκαν από την πατρίδα τους, φυλακίστηκαν ή εκτελέστηκαν. Για αιώνες, αυτή η κοινότητα ιθαγενών ζούσε στην περιοχή που είχε οριστεί για την κατασκευή του NEOM. Αυτό όμως που ακολούθησε, ήταν μια σκληρή καταστολή όσων αντιστάθηκαν να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους.
Το πιο τραγικό περιστατικό αφορούσε τη δολοφονία του Abdul Rahim al-Howeiti, ενός εξέχοντος ηγέτη της φυλής που αντιτάχθηκε στις αναγκαστικές μετακινήσεις. Ο θάνατός του από τις δυνάμεις ασφαλείας της Σαουδικής Αραβίας το 2020 έγινε ένα έντονο σύμβολο των μέτρων στα οποία ήταν διατεθειμένο να φτάσει το βασίλειο για να προωθήσει το έργο. Ένας ακτιβιστής ισχυρίστηκε: «Το Neom χτίστηκε με αίμα Σαουδαράβων». Οι αρχές στην πόλη-λιμάνι της Τζέντα κατεδάφισαν επίσης πολλά σπίτια για να υλοποιήσουν τα αναπτυξιακά σχέδια της Σαουδικής Αραβίας – με χιλιάδες ντόπιους να εκδιώκονται παράνομα. Ένας άνδρας – ο οποίος αποφάσισε να διατηρήσει την ανωνυμία του – μεγάλωσε στην Aziziyah, μία από τις περίπου 63 κοινότητες που καταστράφηκαν από τις κατεδαφίσεις. Το σπίτι του πατέρα του κατεδαφίστηκε το 2021, και ο ίδιος έλαβε ειδοποίηση λιγότερο από ένα μήνα.
Είναι το σχέδιο NEOM της Σαουδικής Αραβίας πολύ φιλόδοξο;
Το NEOM – που κοστίζει τρισεκατομμύρια στο Βασίλειο – υπόσχεται να μετασχηματίσει την οικονομία της χώρας, να μειώσει την εξάρτησή της από το πετρέλαιο και να την τοποθετήσει ως παγκόσμια δύναμη στην καινοτομία. Ο δρ Frederic Schneider, ανεξάρτητος σύμβουλος για τις μετα-πετρελαϊκές οικονομικές μεταβάσεις στην περιοχή του Κόλπου, δήλωσε στην εφημερίδα The Sun ότι το Vision 2030 και το NEOM θεωρήθηκαν υπερβολικά φιλόδοξα και σχεδόν αδύνατο να επιτευχθούν από την αρχή.
