Η Τουρκία εισέρχεται σε ένα από τα πιο τεταμένα και καθοριστικά πολιτικά 24ωρα των τελευταίων ετών. Η αιφνιδιαστική προσαγωγή και κράτηση του Εκρέμ Ιμάμογλου, δημάρχου της Κωνσταντινούπολης και πρωτοκλασάτου στελέχους της τουρκικής αντιπολίτευσης, άναψε τη σπίθα μιας κρίσης που απειλεί να μετατραπεί σε γενικευμένη πολιτική έκρηξη. Χιλιάδες πολίτες – με τους φοιτητές στην πρώτη γραμμή – έχουν ήδη κατακλύσει τους δρόμους της Άγκυρας, της Σμύρνης, της Κωνσταντινούπολης. Διαδηλώνουν με πάθος, κρατώντας πανό με το όνομα του Ιμάμογλου, απαιτώντας την άμεση απελευθέρωσή του και καταγγέλλοντας την προφυλάκισή του ως ωμή πολιτική εκτέλεση. Για την αξιωματική αντιπολίτευση, η υπόθεση δεν είναι απλώς μια νομική υπόθεση· είναι «πραξικόπημα με πολιτικά εργαλεία» που φέρει φαρδιά-πλατιά την υπογραφή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Το βράδυ του Σαββάτου, όλα τα βλέμματα στρέφονται στο Δικαστικό Μέγαρο της Κωνσταντινούπολης, όπου ο Εκρέμ Ιμάμογλου αναμένεται να παρουσιαστεί ενώπιον του Γενικού Εισαγγελέα. Εκεί, θα παιχτεί ίσως το τελευταίο χαρτί για το πολιτικό του μέλλον — με την πιθανότητα προφυλάκισης να πλανάται σαν φάντασμα πάνω από το κεφάλι του ανθρώπου που ενσαρκώνει τις ελπίδες της κεμαλικής αντιπολίτευσης.
Η αντιπολίτευση στο κόκκινο – Κάλπες με φόντο τις χειροπέδες
Παρά την αστάθεια, η ηγεσία του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) εμφανίζεται αποφασισμένη να μην κάνει πίσω. Ο πρόεδρός του, Οζγκιούρ Οζέλ, δήλωσε πως οι εσωκομματικές κάλπες για την ανάδειξη του προεδρικού υποψηφίου θα διεξαχθούν κανονικά την Κυριακή — με μοναδικό υποψήφιο τον ίδιο τον Ιμάμογλου. Το εκλογικό σώμα καλείται, πλέον, όχι μόνο να εκφραστεί κομματικά, αλλά και να απαντήσει στο ερώτημα: θα επιτραπεί η φίμωση μιας πολιτικής φωνής μέσω της Δικαιοσύνης;
Ο Οζέλ κατήγγειλε μάλιστα ότι επιχειρήθηκε από κυβερνητικούς κύκλους να μπλοκαριστεί η εκλογική διαδικασία, μέσω εισαγγελικής έρευνας που στοχεύει να αποσταθεροποιήσει το κόμμα. Σύμφωνα με τον ίδιο, υπήρξε πρόθεση ορισμού προσωρινού διαχειριστή στο CHP – ένα θεσμικό πραξικόπημα, όπως το αποκάλεσε, που όμως απέτρεψαν οι κοινωνικές και πολιτικές αντιδράσεις. Καθώς οι κάλπες στήνονται, η τουρκική κοινωνία βρίσκεται σε αναβρασμό. Οι κάλπες αποκτούν χαρακτήρα δημοψηφίσματος, όχι μόνο για τον Ιμάμογλου αλλά για το σύνολο της αντιπολίτευσης. Οι ηγετικές φωνές του κεμαλικού χώρου καλούν τον κόσμο να μην αποσυρθεί, να παραμείνει ενεργός, ακόμη και αν υπάρξουν απαγορεύσεις συγκεντρώσεων και κινδύνους καταστολής. Ο ίδιος ο Οζέλ ανέβασε κατακόρυφα τους τόνους, δηλώνοντας πως «αν η απόφαση του Εισαγγελέα αποδειχθεί άδικη και προσβλητική, θα βρεθούμε στην πλατεία Ταξίμ». Με τα λόγια του, στέλνει ένα σαφές μήνυμα τόσο στην κυβέρνηση όσο και στην τουρκική κοινωνία: «Δεν θα ανεχθούμε άλλη μια σιωπηλή αφαίρεση δημοκρατίας».
Αναλυτές εντός και εκτός Τουρκίας εκτιμούν ότι ενδεχόμενη φυλάκιση του Ιμάμογλου θα μπορούσε να προκαλέσει κοινωνική ανάφλεξη. Ορισμένοι μιλούν για “σπίθα επανάληψης του 2013”, όταν οι διαδηλώσεις του Πάρκου Γκεζί συγκλόνισαν τη χώρα. Άλλοι, για πιθανή μαζική κινητοποίηση με έντονα αντικαθεστωτικά χαρακτηριστικά. Το μόνο σίγουρο είναι ότι η Τουρκία ζει ένα Σαββατοκύριακο που μπορεί να μείνει στην ιστορία. Αν ο Ιμάμογλου οδηγηθεί στη φυλακή, οι επιπτώσεις δεν θα περιοριστούν στο CHP· θα δονήσουν ολόκληρο το πολιτικό οικοδόμημα της χώρας. Και κάπου ανάμεσα στις φωνές των φοιτητών, στα τύμπανα των διαδηλώσεων και στα βαριά βήματα προς τα δικαστήρια, διαφαίνεται η βαθύτερη ερώτηση: μπορεί ένα αυταρχικό καθεστώς να φυλακίσει μια πολιτική ελπίδα χωρίς να ξυπνήσει τους δαίμονες του δρόμου;