Την παρέμβαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ζητά ο ευρωβουλευτής του κόμματος της Αριστεράς (The Left), Κώστας Αρβανίτης, μετά τις πρόσφατες δηλώσεις του Έλληνα Υπουργού Μετανάστευσης και Ασύλου, ο οποίος χαρακτήρισε σε τηλεοπτική εκπομπή παράτυπους μετανάστες ως «λαθρομετανάστες». Ο κ. Αρβανίτης, με γραπτή ερώτησή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επισημαίνει ότι η χρήση του όρου αυτού προσκρούει στο ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο που διέπει τα θεμελιώδη δικαιώματα και την απαγόρευση των διακρίσεων.
Συγκεκριμένα, επικαλείται:
-
Το άρθρο 21 του Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ, που απαγορεύει κάθε διάκριση λόγω φυλής, εθνοτικής καταγωγής ή ιθαγένειας.
-
Το άρθρο 10 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της ΕΕ (ΣΛΕΕ), που προβλέπει την υποχρέωση της Ένωσης να καταπολεμά τις διακρίσεις κατά τη χάραξη και εφαρμογή πολιτικών.
-
Την Οδηγία 2000/43/ΕΚ, σχετικά με την ίση μεταχείριση προσώπων ανεξαρτήτως φυλετικής ή εθνοτικής καταγωγής.
Ο ευρωβουλευτής υπενθυμίζει, επιπλέον, πως η Εισαγγελία του Αρείου Πάγου έχει ήδη από το 2018 χαρακτηρίσει τον όρο «λαθρομετανάστης» ως αδόκιμο και εν δυνάμει προσβλητικό, καλώντας τις εισαγγελικές αρχές να μεριμνούν για την αποτροπή χρήσης τέτοιων χαρακτηρισμών, που ενισχύουν ξενοφοβικά και ρατσιστικά φαινόμενα. Παράλληλα, κάνει αναφορά στη νομολογία τόσο του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΔΕΕ) όσο και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ), τα οποία, όπως σημειώνει, έχουν εγκαταλείψει προ πολλού τη χρήση τέτοιων εκφράσεων, επιλέγοντας όρους που συνάδουν με τον σεβασμό της ανθρώπινης αξιοπρέπειας και της μη διάκρισης.
Στην πολιτική του τοποθέτηση, ο κ. Αρβανίτης τονίζει: «Λαθραίοι άνθρωποι δεν υπάρχουν – μόνο λαθραία εμπορεύματα. Ο όρος ‘λαθρομετανάστης’ απαξιώνει την ανθρώπινη υπόσταση όσων εξαναγκάζονται να εγκαταλείψουν τις πατρίδες τους εξαιτίας πολέμου, διώξεων ή ακραίας φτώχειας. Ο σεβασμός στα ανθρώπινα δικαιώματα και η χρήση ορθής, νομικά και ηθικά αποδεκτής γλώσσας από τους δημόσιους αξιωματούχους είναι θεμέλιο μιας δίκαιης και συμπεριληπτικής κοινωνίας. Εκτός κι αν η κοινωνία που ονειρεύεται ο Υπουργός, δεν περιλαμβάνει τους πάντες».
Με βάση τα παραπάνω, ο Έλληνας ευρωβουλευτής απευθύνει στην Επιτροπή τα εξής ερωτήματα:
-
Ευθυγραμμίζεται, κατά την άποψη της Επιτροπής, η συγκεκριμένη δήλωση κυβερνητικού αξιωματούχου με τον Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ;
-
Προτίθεται η Επιτροπή να εξετάσει την αφαίρεση ή τροποποίηση αντίστοιχων όρων από ενωσιακά νομοθετικά κείμενα, στα οποία ενδέχεται να διατηρούνται ακόμη εκφράσεις που εισάγουν διακρίσεις;
Η ερώτηση κατατέθηκε επίσημα στις 26 Μαρτίου 2025 και η απάντηση της Επιτροπής αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες.
