Σπάνιο φαινόμενο πάνω από το Αιγαίο: Η εντυπωσιακή φωτογραφία της NASA

Τι σχέση έχει ένα επιστημονικό πρόγραμμα της NASA με ένα σπάνιο και σχετικά ακατανόητο φυσικό φαινόμενο πάνω από το Αιγαίο πέλαγος; Το πρώτο ονομάζεται Spritacular και πρόκειται για το πιο πρόσφατο πρόγραμμα της αμερικανικής Διοίκησης Αεροναυτικής και Διαστήματος, το οποίο αξιοποιεί τη δύναμη της συλλογής πληροφοριών από πολίτες που έχουν υπάρξει αυτόπτες μάρτυρες παροδικών φωτεινών γεγονότων. Το δεύτερο είναι ακριβώς ένα τέτοιο παράδειγμα. Ονομάζονται Sprites και είναι από τα πιο γνωστά Παροδικά Φωτεινά Συμβάντα ή TLEs (Transient Luminous Events). Τη συγκεκριμένη φωτογραφία πάνω από το Αιγαίο την τράβηξε ο Θανάσης Παπαθανασίου από την Αττική στις 4/12/2021, και την έδωσε τώρα στη δημοσιότητα η NASA για να προωθήσει το Spritacular.

Το σχετικό tweet λέει:

«Μια αστραπή, και μετά – κάτι άλλο. Ψηλά πάνω από την καταιγίδα, μια βυσσινί φιγούρα αναβοσβήνει «εντός κι εκτός» από τα όρια της ύπαρξης. Αν το είδατε, είστε τυχεροί μάρτυρες ενός sprite, ενός από τα λιγότερο κατανοητά ηλεκτρικά φαινόμενα στην ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης. Αν όμως το απαθανατίσατε με την κάμερα, η φωτογραφία σας θα μπορούσε να συμβάλει σε μια πρωτοποριακή επιστημονική ανακάλυψη.» Στα TLEs περιλαμβάνονται ηλεκτρικά φαινόμενα που συμβαίνουν πάνω από τις καταιγίδες και παράγουν σύντομες λάμψεις φωτός. Το νέο πρόγραμμα Spritacular της NASA απευθύνεται σε πολίτες και στοχεύει να ενώσει τις δυνάμεις των επιστημόνων με το κοινό που θα επιθυμούσε με τις φωτογραφίες του να βοηθήσει στη μελέτη των εν λόγω φαινομένων.

H Δρ. Burcu Kosar, φυσικό διαστήματος στο Κέντρο Διαστημικών Πτήσεων Goddard της NASA στο Greenbelt του Maryland και βασική ερευνήτρια του πρότζεκτ Spritacular, εξηγεί ότι οι πολίτες καταγράφουν καταπληκτικές εικόνες με τις κάμερές τους οι οποίες κοινοποιούνται συχνά στο διαδίκτυο αλλά δεν φτάνουν ποτέ στα χέρια των επιστημόνων προκειμένου να τις μελετήσουν. «Το Spritacular, έρχεται να γεμίσει αυτό το κενό δημιουργώντας την πρώτη crowdsourced βάση δεδομένων από sprites και άλλα TLEs προκειμένου να είναι προσβάσιμα και άμεσα διαθέσιμα για επιστημονική μελέτη».

Τα Sprites εμφανίζονται σε ύψος περίπου 80χλμ, ψηλά πάνω από τις καταιγίδες. Εμφανίζονται αμέσως μετά από μια αστραπή – μια ξαφνική κοκκινωπή λάμψη που μπορεί να πάρει μια σειρά από διαφορετικά σχήματα. «Ορισμένα sprites τείνουν να χορεύουν πάνω από τις καταιγίδες, αναβοσβήνοντας το ένα μετά το άλλο. Πολλά ερωτήματα σχετικά με το πώς και γιατί σχηματίζονται παραμένουν αναπάντητα» έγραψε η NASA.